Jak pomóc osobie, która choruje na anoreksję?

Wielu z nas ma w rodzinie, wśród przyjaciół czy w pracy osoby chorujące na anoreksję lub inne zaburzenia odżywiania. Martwimy się o nie i chcielibyśmy im pomóc, ale często nie wiemy, jak to zrobić.

Anoreksja to zaburzenie psychiczne polegające na celowym ograniczeniu przyjmowania pokarmów. Towarzyszy jej silna obawa przed przytyciem, narzucanie sobie niskiego progu masy ciała, ocenianie siebie jako osoby otyłej, mimo niskiej wagi. Ponadto głodzeniu mogą towarzyszyć: intensywne ćwiczenia fizyczne, prowokowanie wymiotów, przyjmowanie leków przeczyszczających.

Anoreksja jest jednym z zaburzeń psychicznych najtrudniejszych do leczenia. To właśnie zaburzenia odżywiania, z anoreksją na czele, mają najwyższy wskaźnik umieralności wśród wszystkich zaburzeń psychicznych. Przyczyną śmierci może być samobójstwo lub powikłania zdrowotne z powodu niedożywienia (tj. udar, zawał, hipoglikemia, niewydolność nerek). Z anoreksją może współwystępować m.in. depresja, zaburzenia lękowe, nerwica natręctw, uzależnienia, samouszkodzenia, próby samobójcze.Dlatego tak ważne jest wsparcie osób bliskich w procesie leczenia.

Jak my możemy pomóc osobie chorej?

REAGUJ!
Nie milcz, nie udawaj, że problem nie istnieje, żeby zachować pozory dobrej atmosfery w domu. Interweniuj jak najszybciej, ponieważ zagrożone jest życie bliskiej osoby. Jeśli problem dotyczy osoby niepełnoletniej, zdobądź też wsparcie zaufanego dorosłego.

ROZMAWIAJ!
Komunikacja jest bardzo ważna w  rodzinie i wśród przyjaciół. Wyraź swoje obawy bezpośrednio, szczerze, ale delikatnie i spokojnie.

POWIEDZ, CO ZAUWAŻYŁEŚ
Koncentruj się na objawach, a nie na wyglądzie: np. prowokowaniu wymiotów, chowaniu jedzenia, a nie na wychudzeniu, zbyt niskiej według Ciebie wadze.

PODAJ PRZYKŁADY KILKU SYTUACJI
Powiedz, że zauważyłeś, że osoba odmówiła wspólnego posiłku,  że widziałeś jak intensywnie ćwiczyła.

OPOWIEDZ, JAK SIĘ WTEDY CZUŁEŚ
Np. Byłem zaniepokojony, że wiele razy nie zjadłaś obiadu. Zmartwiłam się, jak zauważyłam, że chowasz jedzenie. Byłam przestraszona, słysząc, jak wymiotujesz po kolacji.

POWTARZAJ, ŻE ZALEŻY CI NA TEJ OSOBIE, A NIE NA JEJ WYGLĄDZIE
Np. Dla mnie ważny jest Twój charakter, a nie kształt bioder.

PODKREŚLAJ, ŻE BĘDZIESZ JĄ WSPIERAŁ
Osoba cierpi z powodu swoich zaburzeń, więc będzie jej łatwiej, wiedząc, że nie jest sama w tej walce.

POMÓŻ ZNALEŹĆ ODPOWIEDNIE MIEJSCE, W KTÓRYM MOŻNA SIĘ LECZYĆ ORAZ KOGOŚ – LEKARZA, TERAPEUTĘ – KTO ZAJMUJE SIĘ TYM PROBLEMEM
Dla osoby dotkniętej anoreksją ważna jest już sama chęć, gotowość niesienia przez kogoś pomocy – to pokazuje, że Tobie zależy. Pamiętaj, że nie każdy lekarz i psycholog zajmuje się zaburzeniami odżywiania, wielu specjalizuje się w zupełnie innych problemach. Warto, żeby osoba trafiła „w najlepsze ręce”.

ZAPROPONUJ, ŻE PÓJDZIESZ RAZEM Z BLISKĄ OSOBĄ NA WIZYTĘ
Wizyta u psychiatry lub psychologa, zwłaszcza pierwsza, może być bardzo stresująca. Pomocna będzie obecność, wsparcie drugiej osoby w poczekalni. Jeśli będzie chciała, możesz z nią wejść do gabinetu – Twoje spostrzeżenia mogą się okazać bardzo cenne dla specjalisty.

NIE DAJ SIĘ WCIĄGNĄĆ W DYSKUSJE O WYGLĄDZIE, NP. GDY PYTA, JAK WYGLĄDA, INICJUJ ROZMOWY NA INNE TEMATY
Nie ulegaj obietnicom zmiany, manipulacjom. Nie możesz pomagać tej osobie w utrzymaniu zachowań chorobowych np. nie pomagaj jej w zdobywaniu środków przeczyszczających. Takie postępowanie jest szkodliwe i opóźnia czas zgłoszenia się do specjalisty.

ZDOBĄDŹ WIEDZĘ NA TEMAT ZABURZEŃ ODŻYWIANIA
Korzystaj z wiarygodnych źródeł publikowanych przez specjalistów (książek, broszur, artykułów, webinarów). Wiedza przekazywana w ten sposób jest fachowa, aktualna, a przedstawiona w przystępny sposób. Nie musisz czytać literatury specjalistycznej. Nie czytaj forów promujących szkodliwe zachowania (tzw. „pro-ana”) – są one szkodliwe, a nawet niebezpieczne.

INFORMUJ OSOBĘ O ZDROWOTNYCH KONSEKWENCJACH ZBYT NISKIEJ MASY CIAŁA
Nie chodzi o to, żeby ją straszyć, ale żeby podkreślić powagę sytuacji, przyczyny Twojego zaniepokojenia.

BĄDŹ PRZYGOTOWANY, ŻE TA OSOBA MOŻE ODMÓWIĆ LECZENIA
Wiele osób z anoreksją ma co najwyżej mieszane uczucia co do terapii. Nie dostrzegają problemu, nie zdają sobie sprawy z poważnych konsekwencji, na początku chorowania może nawet im się wydawać, że czują się lepiej.

NALEGAJ NA LECZENIE, ZACHĘCAJ
Nie poddawaj się. Bądź wytrwały.

NIE DAWAJ PROSTYCH RAD
np. Wystarczy tylko więcej jeść.

NIE OSKARŻAJ. NIE KRYTYKUJ
Formułuj zdania w pierwszej osobie (np. Jestem zaniepokojony, bo przestałeś jeść śniadania), a nie zaczynaj od „ty” (np. Musisz jeść śniadania! Robisz źle!).

NIE UDAWAJ, ŻE NIE MA PROBLEMU
Nie obwiniaj się o wystąpienie zaburzenia (anoreksja ma wieloczynnikowe podłoże).

BĄDŹ CIERPLIWY
Pamiętaj, że leczenie NIE jest ani krótkie ani łatwe. Nie oczekuj natychmiastowych efektów. Leczenie może być długie, skomplikowane, frustrujące. Wymaga współpracy wielu specjalistów (psychiatra, psychoterapeuta, dietetyk, lekarze różnych specjalności – internista, pediatra, kardiolog itp.). Potrzebna jest pomoc i wsparcie rodziny, przyjaciół.

Poprawa lub wyleczenie jest możliwe! Twoje wsparcie jest naprawdę ważne.

___________

Artykuł powstał na podstawie poradnika przygotowanego przez dr Anetę Michalską, lekarza psychiatrę, która przyjmuje w Poradni Zaburzeń Odżywiania w NZOZ Centrum Terapii Dialog. Poradnik „Jak wesprzeć osoby, które chorują na anoreksję” można znaleźć podtym linkiem.

_______

 Jeżeli szukasz pomocy w powyższym zakresie, możesz zapoznać się ze Specjalistyczną Poradnią Depresji
KLIKNIJ TUTAJ