Na czym polega diagnoza psychologiczna dziecka?

Rodzice i opiekunowie dzieci zgłaszający występujące u ich podopiecznych problemy stają przed koniecznością przeprowadzenia diagnozy psychologicznej dziecka. Na czym polega tego rodzaju proces, kiedy dokładnie się go przeprowadza i co daje uzyskana tą drogą wiedza? W poniższym artykule przedstawiamy najistotniejsze informacje odnoszące się do tego zagadnienia. 

Po co przeprowadzana jest diagnoza psychologiczna?

Przeprowadzenie u dziecka diagnozy psychologicznej stanowi próbę znalezienia przyczyny problemów zgłaszanych przez rodziców. Prawidłowo dokonana jest ważnym kluczem do dalszego rozpoznania mechanizmów psychologicznych wpływających na sposób postrzegania świata przez małego pacjenta.

Specjalista przeprowadzający diagnozę psychologiczną dziecka może poprzez nią lepiej poznać pacjenta i wstępnie określić, na jakim poziomie rozwoju się znajduje, jakie są jego możliwości, a także specyficzne problemy wpływające na życie w środowisku rodzinnym czy szkolnym. Taką diagnozę przeprowadza się w przypadku dzieci w wieku przedszkolnym oraz późniejszym, obejmuje również nastolatków. Wyniki diagnozowania odnoszą się do kwestii:

• rozwoju intelektualnego oraz zdolności percepcyjnych i motorycznych pacjenta,
• poziomu rozwoju emocjonalnego i ewentualnych zaburzeń w tym obszarze,
• występowania trudności w nauce – to jest: dysgrafii, dyskalkulii, dysleksji, dysortografii,
• występowania cech dziecka szczególnie zdolnego.

Etapy diagnozy psychologicznej – jak przebiega?

Pełna diagnoza psychologiczna nastolatka lub dziecka wymaga od psychologa diagnosty zebrania wszystkich możliwych informacji, często z kilku różnych źródeł. Podstawę diagnozowania stanowi wywiad. Taka rozmowa jest przeprowadzana przede wszystkim z dzieckiem. Pytania dotyczą wielu obszarów jego życia i warto wcześniej uprzedzić młodego pacjenta o tym, że psycholog może taką rozmowę prowadzić nawet przez więcej niż jedno spotkanie.

Drugi trzon diagnozy buduje wywiad prowadzony z najbliższymi, to jest rodzicami lub opiekunami. W tym miejscu pytania mogą być jeszcze bardziej szczegółowe, dotykają takich kwestii, jak środowisko, w którym dziecko funkcjonuje obecnie, jak i to, w którym przebywało wcześniej (o ile oczywiście zachodzi taka sytuacja, w której dziecko zmieniało otoczenie). 

Uzupełnieniem wywiadów będą dla diagnosty wszelkiego rodzaju opinie wystawiane przez nauczycieli, wychowawców, ale też innych psychologów, którzy mogli wcześniej pracować z pacjentem. Rodzice mogą ponadto zostać poproszeni o dostarczenie dokumentacji lekarskiej, wypisów ze szpitali i pozostałej dokumentacji, gdy taka była sporządzana. 

W gabinecie psycholog prowadzi także bieżącą obserwację zachowania dziecka i przeprowadza testy psychologiczne. W razie takiej potrzeby do procesu diagnozowania włączani są jeszcze inni specjaliści, na przykład logopeda lub pedagog.

A po diagnozie?

Po diagnozie psycholog omawia jej wyniki. Jest to również czas na to, by zasugerować rodzicom możliwe rozwiązania i zaproponować realną pomoc, dostosowaną do aktualnego stanu i potrzeb dziecka.