Czym charakteryzuje się depresja atypowa?

O depresji mówi się w ostatnim czasie dużo i często – ostatnie dwa lata pandemii u wielu osób przyczyniły się do rozwoju tej choroby, a jednocześnie pozwoliły na bardziej medialne podkreślenie powagi sytuacji. Stąd też większość społeczeństwa jest w stanie określić, mniej więcej, jakie mogą być jej objawy. Nie każdy jednak wie, czym jest depresja atypowa – w tym materiale przyjrzymy się bliżej właśnie temu zagadnieniu.

Depresja atypowa – opis i objawy

W klasyfikacji chorobowej wyróżnia się kilka różnych odmian czy też postaci depresji. Nie wszystkie objawiają się w sposób typowy – nie w każdym przypadku można wyodrębnić spadek nastroju czy obniżenie motywacji do działania, występuje natomiast szereg innych zachowań oraz reakcji. W przypadku depresji atypowej zwraca się uwagę właśnie na jej odmienność w porównaniu do „klasycznej” depresji.

Z jakimi zatem objawami depresji atypowej stykają się chorzy? Specjaliści zwracają uwagę na kilka ważnych, znaczących symptomów, które z początku mogą być przeoczone czy też nie są traktowane właśnie jako objawy chorobowe. Należą do nich:

• znaczne podnoszenie się obniżonego dotąd nastroju na skutek przeżycia miłego zdarzenia (w typowej depresji nawet takie sytuacje i podobne czynniki nie są w stanie poprawić samopoczucia); objaw ten określa się mianem reaktywności nastroju,
• nadmierny apetyt (hiperfagia), nie tylko na słodycze – zwiększone łaknienie przyczynia się wówczas do przybierania na wadze w bardzo krótkim czasie,
• nawracające poczucie zmęczenia związane z sennością – chory odczuwa większą potrzebę snu i przesypia 10 lub więcej godzin na dobę,
• wrażenie ociężałości ciała, które wiąże się często ze wspomnianą wyżej nadmierną sennością; może dochodzić również do uczucia „paraliżowania” ciała czy też jego fragmentów, na przykład rąk czy stóp.

Równie ciekawym objawem łączonym właśnie z depresją atypową jest nadwrażliwość na bodźce związane z odrzuceniem w relacjach interpersonalnych. W depresji atypowej nawet drobne nieporozumienia pomiędzy partnerami czy też w środowisku zawodowym wywołują nadmierną reakcję chorego.

Metody leczenia depresji atypowej

Tak, jak w przypadku depresji oraz innych zaburzeń psychicznych, takich jak nerwica lub stany lękowe, również depresja atypowa powinna być odpowiednio zdiagnozowana przez lekarza specjalistę. Ma to związek nie tylko z koniecznością wprowadzenia odpowiedniego leczenia – u chorych z potwierdzoną depresją atypową znacznie częściej dochodzi do rozwijania się z czasem takich jednostek, jak choroba afektywna dwubiegunowa lub depresja sezonowa (określana też jako sezonowe zaburzenie nastroju). Stąd zarówno szybka diagnoza, jak i wprowadzone leczenie są tak istotne dla zdrowia pacjenta.

Mówiąc o leczeniu depresji atypowej musimy zwrócić uwagę na konieczność działania wielotorowego. Najlepsze rezultaty będzie przynosiła prawidłowo dobrana farmakologia wraz z prowadzoną przez specjalistę psychoterapią. Wybór leków antydepresyjnych jest uzależniony oczywiście od opinii lekarza psychiatry. Wśród najczęściej wdrażanych środków farmakologicznych wymienia się inhibitory MAO (moklobemid) czy też selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu noradrenaliny i dopaminy (bupropion – atypowy lek przeciwdepresyjny, jedyny stosowany także w przypadku depresji sezonowej).

Obok terapii lekami warto wprowadzić psychoterapię. W zależności od stanu pacjenta, certyfikowany terapeuta może zaproponować metodę poznawczo-behawioralną czy psychoterapię psychodynamiczną. W trakcie terapii realizowane są często także modele treningowe, to jest pogłębiające umiejętności komunikacyjne czy wzmacniające asertywność.