Bulimia – co to jest?

Bulimia jest jednym z zaburzeń odżywiania. Wśród innych określeń zetknąć można się z nazwą „żarłoczność psychiczna”. Łacińska definicja to z kolei bulimia nervosa – bulimia nerwowa. O ile w przypadku anoreksji chory ogranicza drastycznie przyjmowanie pokarmu, o tyle przy tym zaburzeniu dochodzi do nieco odwrotnej sytuacji, to jest nadmiernego objadania się (w niepohamowany sposób). Po takim epizodzie pacjent wymusza wymioty lub inne zachowania, by pozbyć się przyjętego jedzenia. Na czym polega bulimia, jakie objawy powinny Cię zaniepokoić i w jaki sposób leczy się to zaburzenie?

Na czym polega bulimia?

Najbardziej charakterystycznym objawem bulimii są epizody objadania się. Chory stara się bardzo intensywnie przestrzegać przyjętej przez siebie diety, ściśle kontroluje ilość oraz kaloryczność przyjmowanego jedzenia. Osoby cierpiące na to zaburzenie co pewien czas zmagają się jednak z gwałtownymi i niemożliwymi wręcz do zatrzymania napadami objadania, w czasie których przyjmują znaczne ilości jedzenia – w skrajnych wypadkach nawet do kilku tysięcy kilokalorii jednorazowo.

Epizody obżarstwa są niezwykle wyczerpujące nie tylko dla ciała, ale też dla psychiki chorego. W związku z przyjęciem przez niego dużej ilości pożywienia dochodzi do intensywnie przeżywanego wstydu, poczucia utraty kontroli. W tej sytuacji zachodzą tak zwane zachowania kompensacyjne, które w założeniu osoby chorej będą do pewnego stopnia przeciwdziałać skutkom utraty kontroli.

Wśród tych skutków największą obawę budzi oczywiście ryzyko przytycia i zwiększenia masy ciała, stąd bulimik/bulimiczka będzie podejmować działania mające na celu pozbycie się nadmiernej podaży kalorycznej. Mogą one przyjmować różne formy, co przekłada się dalej na rodzaje bulimii, z jakimi zmagają się pacjenci.

Rodzaje bulimii

W przypadku żarłoczności psychicznej należy rozróżnić dwa typy bulimii:

1. bulimia przeczyszczająca: bulimia, w przypadku której chory próbuje w sposób mechaniczny zwrócić jedzenie; towarzyszy jej prowokowanie wymiotów, przyjmowanie środków przeczyszczających (często w bardzo dużych ilościach), w niektórych sytuacjach osoba chora przejawia inne zachowania przeczyszczające i wykonuje nawet lewatywę,
2. typ nieprzeczyszczający: po przyjęciu dużej ilości jedzenia chory kompensuje epizody nadmiernego objadania wykonując bardzo intensywne i wyczerpujące ćwiczenia fizyczne czy podejmuje surową dietę ograniczającą przyjmowanie kalorii – wszystko po to, by zachować prawidłową masę ciała.

Jak rozpoznać bulimię? Objawy bulimii u osoby chorej

U większości osób objawy bulimii związane są z zachowaniami kompensacyjnymi – prowokowanie wymiotów czy zachowania przeczyszczające prowadzą do takich symptomów, jak:

• obrzęk gardła i ślinianek,
• trudności z przełykaniem,
• nieprawidłowe wyniki badań krwi – niski poziom potasu i sodu,
• uszkodzone szkliwo zębów (przez działanie kwasu żołądkowego),
• charakterystyczne skaleczenia wierzchu dłoni (od prowokowania wymiotów).

Do rozwoju bulimii może dochodzić w każdym wieku i u osób obu płci. Skutki bulimii mogą być wyjątkowo groźne, stąd tak ważne jest zarówno rozpoznanie jej objawów, jak i skupienie się na leczeniu zaburzeń o takim charakterze.

Jak trzeba leczyć bulimię?

Zaburzenia psychiczne, w tym różne rodzaje zaburzeń odżywiania, takie jak bulimia, wymagają odpowiedniego zdiagnozowania oraz podjęcia stosownego leczenia. Powikłania bulimii są bowiem niebezpieczne dla zdrowia i życia pacjenta. W przypadku epizodów bulimii przeczyszczającej prowokowanie wymiotów czy przyjmowanie środków farmakologicznych wyniszcza organizm, prowadzić może do odwodnienia i utraty niezbędnych składników, takich jak potas. Również nadmierny wysiłek i podejmowanie głodówek prowadzi do podobnych rezultatów.

Leczenie bulimii wymaga przede wszystkim odpowiednio dobranej psychoterapii i farmakoterapii. Obecnie uważa się, że najlepsze rezultaty w przypadku żarłoczności psychicznej przynosi terapia poznawczo-behawioralna lub też psychodynamiczna. Warto również korzystać z organizowanych przez specjalistów warsztatów przeznaczonych dla osób chorych na bulimię.

W przypadku leczenia bulimii stosuje się szereg metod terapeutycznych, dostosowując ich zakres do potrzeb oraz stanu psychicznego osób chorujących. Proces ten wymaga wsparcia ze strony lekarzy różnych specjalizacji – nie tylko psychiatry, ale i dietetyka czy internisty. W przypadku potwierdzenia zaburzeń towarzyszących, takich jak nerwica czy depresja, lekarz może ustalić również plan leczenia farmakologicznego.